Geirfa Ariannol
Mae gan y diwydiant cyllid, fel llawer o ddiwydiannau eraill, ei iaith dechnegol benodol ei hun, y gall fod yn anodd ei deall os nad ydych yn gyfarwydd â hi. Er enghraifft, efallai na fydd termau fel hylifedd, enillion argadwedig neu elw gweithredol yn rhan o'ch geirfa bob dydd. Mae cyllid hefyd yn ddiwydiant sy'n esblygu'n gyson, ac mae termau a chysyniadau newydd yn cael eu cyflwyno drwy'r amser. Gall hyn hefyd ei gwneud hi'n anodd cadw i fyny â'r derminoleg a'r tueddiadau diweddaraf.
I’ch helpu i gael gafael ar rai o’r jargon y gallech ddod ar ei draws wrth ddelio â chyllid eich busnes bwyd neu ddiod, rydym wedi datblygu rhestr termau chwiliadwy. Rhowch gynnig ar chwilio rhai o'r termau sy'n aml yn eich dal chi allan isod!
Byddwn yn ychwanegu at yr eirfa yn rheolaidd, felly os na welwch derm yr ydych yn chwilio amdano, cysylltwch â ni
ELW A CHOLLED
Costau sy’n ymwneud yn uniongyrchol â chynhyrchu eich gwerthiannau e.e. gwenith, blawd, pecynnau ac ati.
ELW A CHOLLED
Traul ar eich elw a’ch colled sy’n cynrychioli colli gwerth eich asedau dros amser oherwydd dirywiad neu draul arferol e.e. wrth i chi ddefnyddio eich car, mae traul yn mynd arno ac mae felly’n colli ei werth.
ELW A CHOLLED
Enillion Cyn Llog, Treth, Dibrisiant ac Amorteiddiad. EBITDA = Elw net + Llog + Treth + Dibrisiant + Amorteiddiad
ELW A CHOLLED
Costau busnes, beth bynnag fo maint y gwerthiannau e.e. does dim ots beth yw eich gwerthiant, mae’n dal yn rhaid i chi dalu am y brydles ar eich adeilad.
ELW A CHOLLED
Yr elw a wneir os byddwch yn tynnu costau cynhyrchu a gwerthu yn unig o werthiannau. Gwerthiant - cost gwerthiannau = elw gros.
ELW A CHOLLED
Gwerthiannau llai cost y nwyddau a werthwyd (costau newidiol/costau uniongyrchol) a fynegir fel canran e.e. os yw cynnyrch yn gwerthu am £100 ac yn costio £80 i’w gynhyrchu, maint yr elw gros yw £20. Fel canran, mae hyn yn golygu mai maint yr elw gros yw £20/£100 = 20%
ELW A CHOLLED
Ychwanegiad yw’r swm a ddefnyddir i gynyddu cost cynnyrch er mwyn cael y pris gwerthu. I ddefnyddio’r enghraifft flaenorol, mae ychwanegiad o £20 ar yr £80 yn rhoi pris o £100. Fel canran, mae hyn yn golygu mai’r ychwanegiad yw £20/£80 = 25%
ELW A CHOLLED
Elw Gweithredol
Yr elw a wneir petaech yn tynnu costau cynhyrchu, gwerthu a gweinyddol o’r gwerthiannau. Dylai’r holl dreuliau ar y pwynt hwn fod yn swyddogaethau busnes craidd. Peidiwch â chynnwys costau llog na threthi. Gwerthiannau - cost gwerthiannau - costau gweithredu = Elw gweithredol.
ELW A CHOLLED
Yr holl bethau rydych yn rhoi’r gorau iddynt er mwyn gwneud yr hyn rydych yn ei wneud ar hyn o bryd. Does dim rhaid i hyn fod yn dreuliau e.e. os yw eich ffatri yn gallu gwneud un item llinell yn unig yn fwy, a bod gennych ddwy eitem llinell y gallech eu gwneud, y gost cyfle o gynhyrchu eitem 1 yw’r elw a ildiwyd drwy beidio â gwneud eitem 2.
ELW A CHOLLED
Cyfeirir at hyn yn aml fel trosiant, gwerthiannau yw’r incwm a dderbynnir gan gwsmeriaid rydych wedi cyflenwi nwyddau neu wasanaethau iddynt, llai’r TAW.
ELW A CHOLLED
Costau suddedig yw costau yn y gorffennol na ellir eu hadennill ac ni ddylent effeithio ar y broses o wneud penderfyniadau ar gyfer busnes yn y dyfodol e.e. gosod boeler, costau cychwyn gwaith celf neu fowld pecynnau, costau dylunio a lansio ar gyfer brand neu gynnyrch newydd. Efallai y bydd modd cyfalafu a/neu amorteiddio’r costau.
ELW A CHOLLED
Costau sy’n newid ar sail eich gwerthiannau e.e. os ydych chi’n bobydd, byddai’r blawd yn gost newidiol oherwydd byddwch yn prynu mwy o flawd po fwyaf o fara rydych chi’n ei bobi.
MANTOLEN
Ased yw unrhyw beth y mae cwmni'n berchen arno ac y gellid ei werthu am arian neu a fydd yn cynhyrchu arian parod.
MANTOLEN
Asedau y disgwylir iddynt gael eu gwerthu neu eu defnyddio o fewn blwyddyn, oherwydd dyna yw eu pwrpas ac mae’n haws gwneud hynny. Un enghraifft o hyn yw stocrestr.
MANTOLEN
Cyfeirir at rhain hefyd fel asedau anghyfredol, asedau sefydlog yw’r rhai na fyddai’n hawdd eu gwerthu mewn blwyddyn. Fel arfer, defnyddir asedau sefydlog i gynhyrchu incwm (fel peiriant) neu i hwyluso’r gallu hwnnw (fel adeilad ffatri).
MANTOLEN
Adroddiad cryno o’r hyn y mae eich busnes yn berchen arno (asedau) a’r hyn sy’n ddyledus ganddo (rhwymedigaethau). Mae hyn yn cyfateb i’r ecwiti yn eich busnes. Ciplun mewn amser yw’r fantolen.
MANTOLEN
Mae cyfalaf yn cyfeirio at eich ffynonellau cyllid, y gellir eu rhannu’n bedwar prif gategori:
1. Ecwiti
2. Dyledion
3. Anwanhaol
4. Enillion wrth gefn
MANTOLEN
Swm eich asedau llai eich rhwymedigaethau. Gellir cyfeirio at hyn hefyd fel cronfeydd cyfranddalwyr neu Adnoddau Cyfalaf Net.
MANTOLEN
Mae hwn hefyd yn cael ei alw’n stoc, sef eich daliadau o gynhwysion, pecynnau, gwaith ar droed, nwyddau gorffenedig ac ati sy’n gysylltiedig â chynhyrchion rydych chi’n eu gwerthu.
MANTOLEN
Dangosir yn aml ar y fantolen fel rhwymedigaethau ad-daladwy ymhen < 1 flwyddyn, dyna’n union ydynt; Dyledion a fydd yn ad-daladwy o fewn y flwyddyn nesaf.
MANTOLEN
Dyledion sy’n ddyledus o fewn > 12 mis, benthyciadau banc a morgeisi fel arfer. Gelwir y rhain yn rhwymedigaethau tymor hir.
MANTOLEN
Enillion wrth gefn yw cyfanswm yr elw a ddelir gennych i’w ddefnyddio yn y dyfodol, a gallwch dalu difidendau o’ch busnes ohonynt.
MANTOLEN
Arian sy’n ddyledus i chi gan eich cwsmeriaid.
MANTOLEN
Cyfalaf busnes a ddefnyddir yn ei weithrediadau o ddydd i ddydd, a gyfrifir fel yr asedau cyfredol llai'r rhwymedigaethau cyfredol.
CYMAREBAU A FFORMIWLÂU ARIANNOL
Mae cymhareb trosiant dyledwyr yn dangos sawl gwaith y mae dyledwyr cyfartalog wedi cael eu troi’n arian parod yn ystod blwyddyn. Cyfeirir at hyn hefyd fel y gymhareb effeithlonrwydd sy'n mesur gallu'r cwmni i gasglu refeniw.
CYMAREBAU A FFORMIWLÂU ARIANNOL
Dyma fesur cyfanswm gwerth asedau cwmni yn ogystal â’r elw posibl a gynhyrchir o’r asedau hynny. Meddyliwch am werth y fenter fel cyfanswm gwerth tÅ·.
CYMAREBAU A FFORMIWLÂU ARIANNOL
Gwerth cwmni ar ôl ystyried y dyledion a’r arian parod sydd gan y busnes. Meddyliwch am y gwerth ecwiti fel gwerth tÅ·, llai’r morgais sy’n dal yn ddyledus ar y tÅ· hwnnw.
CYMAREBAU A FFORMIWLÂU ARIANNOL
Mae trosoledd ariannol yn cyfeirio’n benodol at fusnes sy’n ysgwyddo dyled i brynu asedau. Mae’r busnes yn disgwyl i’r asedau gynhyrchu elw sy’n fwy na chost yr arian a fenthyciwyd.
CYMAREBAU A FFORMIWLÂU ARIANNOL
Mae gerio yn cyfeirio at y berthynas rhwng dyled ac ecwiti. Mae’n dangos i ba raddau y mae gweithrediadau cwmni’n cael eu hariannu gan fenthycwyr (dyled) yn hytrach na chyfranddalwyr (ecwiti).
CYMAREBAU A FFORMIWLÂU ARIANNOL
Hylifedd yw pa mor hawdd y gellir troi ased neu ddiogelwch yn arian parod e.e. mae arian parod yn gwbl hylifol, tra gallai eiddo gostio arian a chymryd wythnosau i’w werthu cyn ei droi’n arian parod. Po fwyaf o asedau hylifol sydd gan gwmni, y gorau yw ei hylifedd.
CYMAREBAU A FFORMIWLÂU ARIANNOL
Mae’n mesur y gallu sydd gan fusnes i gyflawni ei ymrwymiadau ariannol wrth iddynt ddod yn ddyledus h.y. mae’n gwirio a oes gan y busnes yr adnoddau ‘arian’ i dalu biliau pan fyddant yn ddyledus.
CYMAREBAU A FFORMIWLÂU ARIANNOL
Yr elw a wneir am bob £ o fuddsoddiad mewn peiriannau neu asedau eraill.
CYMAREBAU A FFORMIWLÂU ARIANNOL
Mae cymhareb trosiant stoc da rhwng 5 a 10 ar gyfer y rhan fwyaf o ddiwydiannau, sy’n dangos eich bod yn gwerthu ac yn ailstocio bob 1-2 mis. Mae’r gymhareb hon yn taro cydbwysedd da rhwng cael digon o stoc wrth law a pheidio â gorfod ailarchebu’n rhy aml. DS: Mae’r diffiniad o gymhareb dda yn amrywio o fusnes i fusnes.
BUDDSODDIAD
Pan fo un endid yn talu am fwy na 50% o gyfranddaliadau cwmni, gan arwain at feddiannu’r cwmni hwnnw.
BUDDSODDIAD
Math o gyllid ecwiti pan fo un unigolyn gwerth uchel yn buddsoddi mewn llai na 50% o gyfran o fusnes drwy brynu cyfranddaliadau am arian y gall y busnes ei ddefnyddio wedyn i fuddsoddi.
BUDDSODDIAD
Math o gyllid ecwiti pan fo grŵp o unigolion sydd â gwerth net uchel yn buddsoddi mewn llai na 50% o gyfran o fusnes drwy brynu cyfranddaliadau am arian parod y gall y busnes ei ddefnyddio wedyn i fuddsoddi.
BUDDSODDIAD
Math o gyllid ecwiti pan fo’r ffynhonnell gyllido yn dod o gorfforaeth fawr. Bydd y gorfforaeth yn prynu llai na 50% o’r cyfranddaliadau mewn cwmni arall am arian parod.
BUDDSODDIAD
Cyllid drwy werthu cyfranddaliadau mewn busnes yn gyfnewid am arian parod.
BUDDSODDIAD
Mae uno cwmnïau yn cyfeirio at ddau gwmni sy’n barod i ddod at ei gilydd i greu un endid newydd ar y cyd.
BUDDSODDIAD
Mae ecwiti preifat yn digwydd mewn sawl ffurf, ond yn gyffredinol mae cwmnïau ecwiti preifat yn defnyddio arian a godir gan fuddsoddwyr sefydliadol i ennill mwyafrif y gyfran mewn busnesau preifat.
BUDDSODDIAD
Math o gyllid pan fo mwy nag un unigolyn yn addo arian yn gyfnewid am wobr unwaith y bydd y busnes wedi cyrraedd ei darged cyllido ac wedi defnyddio’r arian i ariannu prosiect. Nid oes unrhyw gyfranddaliadau’n gysylltiedig.
BUDDSODDIAD
Mae cyfalafwyr menter yn fuddsoddwyr proffesiynol, sefydliadol sy’n buddsoddi arian ar ran cronfeydd, fel cronfeydd pensiwn, sefydliadau ac ati. Darperir cyfalaf menter fel cyfranddaliadau lleiafrifol, ond mae bob amser yn cynnwys telerau ac amodau a all fod yn anodd ar y busnes, a gallant gynnwys, er enghraifft, un neu fwy o seddi ar fwrdd y cyfarwyddwyr, cyrraedd targedau perfformiad, a chytuno ar strategaeth ymadael ac amseru.
DYLEDION
Math o gyllid dyledion sy’n caniatáu i chi ad-dalu cost ased fel peiriannau neu gerbydau dros amser. Yr ased yw’r sicrwydd i’r benthyciwr.
DYLEDION
Bydd cerdyn credyd busnes yn rhoi uchafswm credyd (swm y benthyciad) i chi yn seiliedig ar sgôr credyd eich busnes, sef yr uchafswm a all fod yn ddyledus ar y cerdyn. Gellir defnyddio’r cerdyn i dalu treuliau busnes a bydd ganddo gyfnod ad-dalu penodol cyn y codir llog ar y balans sy’n ddyledus.
DYLEDION
Math o gyllid cyfalaf pan fo cwmni’n cael benthyg arian gan endid arall ac yn ad-dalu’r swm sy’n ddyledus gyda llog ar ei ben. Arian sy’n ddyledus gan gwmni i endid arall.
DYLEDION
System pan fo’r cyfarwyddwyr yn rhoi benthyg arian i’r busnes, sy’n golygu y bydd arian yn ddyledus i’r cyfarwyddwyr gan y cwmni. Mae hyn yn aml yn cael ei olrhain drwy god enwol yn eich systemau cyfrifyddu.
DYLEDION
Math o ddyled pan fo benthyciwr yn rhoi arian yn gyfnewid am y dyledion sy’n ddyledus i chi gan eich dyledwyr. Mae’n debygol mai cyfanswm gwerth y dyledwyr fydd y swm hwn, llai ffi. Yn yr achos hwn, bydd y benthycwyr yn casglu taliadau.
DYLEDION
Math o ddyled pan fo benthyciwr yn rhoi arian yn gyfnewid am y dyledion sy’n ddyledus i chi gan eich dyledwyr. Mae’n debygol mai cyfanswm gwerth y dyledwyr fydd y swm hwn, llai ffi. Yn yr achos hwn, bydd eich busnes yn casglu taliadau.
DYLEDION
Mae hwn yn gyllid di-dâl, megis cyllid grant, pan nad yw’r perchnogion yn rhoi unrhyw ecwiti, ac nad oes unrhyw ddyled yn cael ei rhoi ar y fantolen.
DYLEDION
Benthyciad hyblyg sy’n eich galluogi i fenthyca arian drwy gyfrif cyfredol eich busnes unwaith y byddwch wedi rhedeg allan o’ch arian eich hun yn y cyfrif. Bydd y swm sydd ar gael i’w fenthyg yn cael ei bennu gan y banc sy’n dal y cyfrif cyfredol.
DYLEDION
Y gallu i fenthyca arian yn uniongyrchol gan unigolyn arall gan gael gwared ar y banc fel y dyn canol.
DYLEDION
O ran dyled, sicrwydd yw ased neu’n swm o arian parod sy’n cael ei addo fel ad-daliad o’r benthyciad os yw’r busnes yn methu â gwneud y taliadau ei hun.
DYLEDION
Benthyciad yw hwn i helpu i ariannu prynu stoc. Mae’r arian a fenthycwyd yn cael ei sicrhau dros y stoc ac mae’n ad-daladwy unwaith y bydd y stoc wedi gwerthu. Mae’n aml yn cael ei ddarparu gan gyflenwyr neu fanciau arbenigol.
DYLEDION
Math o gyllid dyledion pan fo eich busnes yn cael taliad cynnar ar ei anfonebau gan fenthyciwr. Yn yr achos hwn, bydd eich cwsmer yn gwneud y trefniant gyda’r benthyciwr. Yna, codir ffi ar eich busnes am yr ad-daliad cynnar. Bydd y cwsmer wedyn yn setlo gyda’r benthyciwr.
DYLEDION
Weithiau caiff ei alw’n fenthyciad masnach ryngwladol, sef benthyciad i fusnesau sy’n gwerthu nwyddau, yn benodol ar gyfer trafodiad penodol, sy’n aml yn gysylltiedig â nwyddau sy’n cael eu hallforio dramor. Fel arfer, caiff y benthyciadau eu sicrhau yn erbyn y dogfennau masnach a’r teitl ar gyfer y nwyddau. Pan fydd y nwyddau wedi’u talu, caiff yr arian ei ddefnyddio i ad-dalu’r benthyciad.
DYLEDION
Caiff ei gwtogi’n WACC yn aml, dyma gost ôl-dreth gyfartalog ffynonellau cyfalaf amrywiol cwmni. Yn cynnwys cost cyfranddaliadau (e.e. y difidendau a delir i gyfranddalwyr), yn ogystal â chost dyled (e.e. y llog a delir ar ffynonellau dyled).
TERMAU STRATEGOL
Mae rhagolwg llif arian yn amcangyfrif o lefel arian y busnes yn y dyfodol, ar sail gweithrediadau disgwyliedig.
TERMAU STRATEGOL
Defnyddir rhagolygon i amcangyfrif canlyniadau ariannol a gweithredol cwmni yn y dyfodol drwy ddadansoddi data hanesyddol a rhagweld tueddiadau yn y dyfodol, gan gyfrif hefyd am y risg sy’n gysylltiedig â’r tueddiadau hynny.
TERMAU STRATEGOL
Dyma’r wybodaeth ariannol a gweithredol gan eich busnes, fel elw, maint yr elw, lefelau stocrestr a gwerthoedd.
TERMAU STRATEGOL
Dyma’r broses rydych chi’n ei defnyddio i rannu eich marchnad defnyddwyr neu fusnes eang yn grwpiau sy’n seiliedig ar nodweddion cyffredin.